Artikel: Vrijplaats gaat door dichte deuren
Verantwoorden en toezien rondom stoomschip De Rotterdam
Een zonnige vrijdagochtend in september. De Kromme Rijn stroomt, als altijd. De Vrijplaats ‘Verantwoorden en toezien zoals het bedoeld is’ verzamelt in alle vroegte in Kasteel Cammingha in Bunnik. De deuren en ramen van het kasteel en de Kromme Rijnzaal staan open. Corona stelt zo haar eisen aan bijeenkomsten. Het mag de pret niet drukken, zeker vandaag niet. De Vrijplaats staat voor een bijzondere ochtend. Op tafel ligt als casus de verantwoording en het toezicht rondom stoomschip De Rotterdam. Op tafel ligt ook de roman 'Door dichte deuren; een eenzaam bestaan tussen macht en onmacht' van de hand van Rudi Thomas. Rudi is er zelf ook bij. Net als Kees en Sander, twee gastern van de Vrijplaats. Verder veel vertrouwde gezichten.
Warming up: rondje langs de velden, rondje ss Rotterdam 
We maken het vaste ‘rondje langs de velden’. Het rondje geeft een goed beeld van wat we zoal tegenkomen op het gebied van verantwoording en toezicht, in en rondom onze sector. Informatief en leerzaam, een goede warming up ook. Het rondje laat ook zien hoe we, op één of andere wijze, bekend en betrokken zijn bij de ‘Woonbron en ss De Rotterdam’, een gebeurtenis die Woonbron en de sector deed beven, zo tussen 2005 tot 2015. We zien allemaal nog de beelden van de intocht van het stoomschip in de haven van Rotterdam, toegejuicht door de inwoners van Rotterdam. En we herinneren ons nog de brede steun die Woonbron ontving voor haar maatschappelijk ondernemerschap. Het was een volstrekt andere tijd, met andere ambities en een andere sfeer. Maar we kennen ook nog de verhoren gedurende de Parlementaire Enquête Woningcorporaties. En we kennen de uiteindelijke afloop: een financieel drama van een kwart miljard euro. Maar ook: een schip in de haven, een cadeau aan de stad en de inwoners …. maar niet aan de huurders. Sommigen van ons weten meer. Kennen feiten (en fabels) van de casus, van binnenuit of buitenaf. Hebben er in een andere functie ooit een bijdrage aan geleverd. Staan nog steeds in contact met de voormalige bestuurder. Hebben ooit de maatschappelijke kosten en baten van De Rotterdam in beeld gebracht. Hebben meegewerkt aan de juridische en financiële afwikkeling. Of hebben ook nu nog te maken met de consequenties.
Maar vandaag gaat het niet over De Rotterdam en Woonbron zelf. Het gaat over verantwoorden en toezien, niet vanuit waarheidsvinding (als dat al zou kunnen), maar vanuit leren. Wat kunnen we van deze casus leren over verantwoorden en toezien? Hoe kijken we, inmiddels met enige afstand, naar de wijze van verantwoorden en toezien rondom de ss Rotterdam? Had het anders gekund (gemoeten), was het ‘zoals verantwoorden en toezien bedoeld is’, zou het nu, in een andere tijd met een andere tijdsgeest, anders (zijn) verlopen? En, hoe zouden we het nu doen? Welke toezichtsvragen zouden we nu stellen; en zouden die destijds tot andere uitkomsten geleid hebben? Het zijn boeiende vragen die we aan de hand van de kwestie ‘verantwoorden en toezien rondom ss De Rotterdam’ met elkaar aan de orde stellen en proberen te beantwoorden in deze vrijplaats.
lees het volledige artikel, geschreven door Paul Doevendans
