Visitatie woCom-in-en-met-netwerk: samen focussen!

Samen focussen. Dat vormde de essentie van het visitatie-experiment van WoCom. De corporatie uit Zuidoost Brabant, actief in 6 gemeenten¹, pakte de uitdaging voluit op om deel te nemen aan het SVWN-visitatie-experiment ‘Rijker visiteren voor meer impact’. En vond daarin Pentascope als geschikte partner. Daardoor werd het geen visitatie ‘op de automatische piloot’, maar een maatwerkvisitatie die ‘aansloot bij de uitdagingen van woCom en haar partners’ en die ‘als samen voelde’. En bovendien, met een hoog rendement voor woCom en netwerk(partners) én voor de ontwikkeling van visitatie. Hoe rijk wil je het hebben….

Samen focussen

Rijk, bijna ‘de koning te rijk’, voelde woCom zich met de resultaten, reflecties en bijzonder hoge waardering van lokale partners en visitatiecommissie op de geselecteerde en beoordeelde thema’s woonopgave, wonen en zorg, samenwerking en maatschappelijke legitimatie en besturing.

En met het experimentkarakter van de visitatie, het ‘samen focussen’. Maar hoe doe je dat, samen focussen? Te beginnen door als corporatie samen met de visitatiecommissie een maatwerkvisitatie te ontwerpen en die vervolgens met elkaar en de partners mee en door te maken. Verder door het aantal te bespreken onderwerpen te beperken tot die thema’s die er écht toe doen en de dialoog daarover met belanghebbenden en partners in het netwerk te verdiepen. Een dialoog die start met terugblikken om vandaaruit vooruit te blikken, ‘leren door verantwoorden’ in optima forma. En, last but not least, door een compacte, leesbare en visuele rapportage op te stellen in de vorm van een ‘rapposter’. “Nu al krijgen we enthousiaste reacties van de deelnemers aan de visitatiegesprekken”, stelt Mirjam Kräwinkel, bestuurder van woCom. “Ze vonden deze vernieuwende vorm van visiteren erg waardevol en plezierig en zijn ontzettend benieuwd naar de rapportage. Dat heeft alles te maken met hun intensieve betrokkenheid in het proces, hun positie als netwerkpartner en de uitstekende organisatie en begeleiding door Pentascope. Deze visitatie voelde daardoor ook voor onze partners als ‘eigen’!”

Een bijzonder experimenteel aspect van deze visitatie was om aan de hand van enkele specifieke thema’s een goed beeld te krijgen van het maatschappelijk functioneren en presteren van woCom als geheel. Uit dit visitatie-experiment lijkt dat ‘onder voorwaarden’ mogelijk. Die voorwaarden hebben te maken met een goede en gedragen keuze van ‘exemplarische’ thema’s en de regelmatige toets bij belanghebbenden gedurende het visitatieproces of de inzichten en beelden over WoCom herkenbaar zijn. Bovendien is door belanghouders gereflecteerd op het rapport met de vraag of de uitkomsten in de rapposter representatief zijn voor woCom als geheel. Dat bleek voor een belangrijk deel het geval.

Ontwikkeling visitatie

In iedere visitatie wordt het maatschappelijk presteren en functioneren van een corporatie beoordeeld.  Begeleid door een onafhankelijke en deskundige visitatiecommissie, kunnen belanghebbenden zich uitspreken over de corporatie en kunnen corporaties daarmee verantwoording afleggen en leren hun prestaties te verbeteren. Die essentie bleef ook in het visitatie-experiment van woCom en Pentascope overeind.

Bovendien leverde dit visitatie-experiment waardevolle inzichten op voor de ontwikkeling van visitatie. Zo liet het zien dat maatwerk in visitatie, zoals visitatie met focus op enkele thema’s, mogelijk is en meerwaarde kan opleveren. Kansrijk is ook de ontwikkeling van visitatie van ‘corporatie-in-en-met-netwerk’. Andere ‘blijvertjes’ wat woCom en Pentascope betreft: de combinatie van terug- en vooruitkijken, compact rapporteren en de mogelijkheid om met maatwerk in te spelen op de specifieke context en ontwikkeling van corporatie en netwerk.

Een bijzonder punt ook hier: op deze manier visiteren, in en met het netwerk en verdiepend op enkele thema’s, stelt niet alleen eisen aan het gereedschap, de visitatiemethodiek, maar juist ook aan visitatoren. Het vraagt om kwaliteiten die verder reiken dan die van een auditor die een methodiek toepast: organiseren, schakelen, luisteren, open het gesprek ingaan, begeleiden van een groepsdialoog, een variëteit in werkvormen inzetten, over grenzen van domeinen heen kunnen kijken …. en plezier uitstralen en bevorderen in visiteren.

Vervolg en informatie

Momenteel vinden diverse lokale visitatie-experimenten plaats in het kader van ‘rijker visiteren’ en ‘netwerkvisitatie’. De ervaringen in deze experimenten worden het komend jaar geïnventariseerd en geëvalueerd en de uitkomsten ervan worden betrokken bij de verdere ontwikkeling van visitatie.

Meer informatie is te vinden op https://www.visitaties.nl/experimenten.

Het rapport van de visitatiecommissie is te vinden op de websites van woCom en SVWN.

Voor vragen kunt u contact opnemen met:

Pentascope
Joos Jacobs
Tel. 088 - 567 00 00 | email: Joos.jacobs@pentascope.nl

WoCom
Mirjam Kräwinkel
Tel.  0493 - 49 76 66 | email: m.krawinkel@wocom.nl

Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland (SVWN)
Paul Doevendans of Claudia Siewers
Tel. 030 - 7210780 | email: info@visitaties.nl

¹ Asten, Cranendonck, Heeze-Leende, Helmond, Laarbeek en Someren