Responsief onderzoek Manja Knevelbaard
Waarom?
De SVWN is een kwalitatief onderzoek gestart over het visitatieproces. Een onderdeel vormt het leren van de visitatie. Manja Knevelbaard gaat een verdiepend onderzoek doen naar de ervaringen van betrokkenen in recente visitatieprocessen.
Bij het onderzoek worden verschillende stakeholders betrokken, zoals visitatiebureaus, corporaties, gemeenten en huurders(verenigingen). De geplande afronding is begin 2025.
Met de uitkomsten kijken we als SVWN én als sector waar de haken zitten om toegevoegde waarde van visitaties te vergroten, om te leren en te verbeteren van visitaties en op welke wijze dat vorm kan krijgen.
Onderzoeksvraag:
De onderzoeksvraag is: Welke factoren in het visitatieproces belemmeren of helpen het lerende vermogen, in de (maatschappelijke) context van volkshuisvesting. En wat moet daarin eventueel gebeuren om het lerend vermogen in en door het visitatieproces te vergroten?”
Onderzoeksopzet:
Dit gebeurt aan de hand van een responsieve evaluatie, dat een open en gezamenlijk leerproces beoogt. Responsieve evaluatie is een vorm van kwalitatief, participatief onderzoek die een interpretatieve onderzoeksbenadering koppelt aan een democratisch proces.
We streven naar een gezamenlijk leerproces waarbij kennis, ervaringen en ideeën van diverse belanghebbenden betrokken worden. Het doel is niet een objectief, onafhankelijk oordeel, maar het onderzoek draait om onderlinge interactie en betekenisgeving. Verhalen en dialogen staan centraal.
De onderzoeksvraag is in de eerste fase tot stand gekomen in overleg met het College van Deskundigen van SVWN, en de belangengroepen.
Het onderzoek doen we op basis van individuele interviews en focusgroepen. Het biedt de mogelijkheid voor mensen om in eigen woorden te vertellen over de praktijk van het visitatieproces, wat ze er van vinden en waarom. Op een manier die SVWN, maar vooral de sector rondom volkshuisvesting, kan helpen te leren van deze ervaringen.
Als het resultaat van het onderzoek maken wij een verhaal op basis van alle gesprekken die we voerden. Die delen we met een deel van de geïnterviewden in een dialooggroep, als input voor een gesprek /dialoog over de leerlessen die uit het onderzoek naar boven komen.
Lees meer over de methode van responsief onderzoek
Verkennen: meedenken met het onderzoek
We hebben in de verkenningsfase veel mensen gesproken en meegelopen met lopende visitaties, om goed de context en belangen te snappen. In dit onderzoek maken we gebruik van responsief onderzoek. Dat houdt o.a. in dat iedereen die in het onderzoek betrokken is, ook kan meedenken over hoe het onderzoek wordt uitgevoerd. We doen dit onderzoek namelijk samen. We spreken met mensen uit verschillende groepen: Wat vinden jullie van onze voorlopige onderzoeksvraag en wanneer heeft het onderzoek voor jou toegevoegde waarde?
We hebben dit in een eerdere fase al gedaan met de visitatiebureaus en met het college van deskundigen van SVWN, en dat heeft waardevolle inzichten opgeleverd en we hebben de vraagstelling en de opzet aangepast op basis van hun input. Nu vragen we vertegenwoordigers van corporaties, huurders en gemeenten die deelnemen aan het onderzoek, om mee te denken. Hiervoor plannen we een teamsmeeting. Dit is overigens niet verplicht voor deelnemers.
Selectie:
We hebben de selectie van deelnemers gemaakt op basis van de publicatie van visitatierapporten op de website van SVWN, in de periode van dec 2023 en juli 2024. We gaan uit van visitaties uitgevoerd met methodiek 7.
We kozen 4 rapporten voor fase 2 en 4 rapporten voor fase 3. We hebben de rapporten geselecteerd op diversiteit aan grootte van de corporatie, een goede spreiding tussen de visitatiebureaus, een spreiding tussen landelijk of stedelijk gebied en waar we informatie beschikken: ook of er een negatief of juist positief sentiment was rondom de visitatie.
Ik ben uitgenodigd voor een individueel interview of een groepsinterview:
Je bent geselecteerd om mee te doen met het onderzoek omdat je betrokken bent geweest bij een recente visitatie, waarvan het rapport is gepubliceerd tussen januari en juli 2024.
Je krijgt ruim de gelegenheid om jouw ervaringen te vertellen. We luisteren en stellen verdiepende vragen.
Onze ervaring met kwalitatieve interviews is dat wanneer deze in rust worden gevoerd, de kwaliteit van het gesprek beter is en mensen dat als prettig ervaren. Het gesprek duurt daarom doorgaans anderhalf uur.
Als je uitgenodigd bent voor een groepsinterview dan zijn er deelnemers vanuit dezelfde onderzoeksgroep aanwezig. Het voordeel hiervan is dat je gelijkgestemden kunt ontmoeten en leert wat hun perspectief is.
Wat gebeurt er met mijn gegevens?
Om dichtbij de beleving en ervaringen van de deelnemers te blijven, maken we gebruik van zo letterlijk mogelijke citaten van de personen met wie we in gesprek zijn gegaan. Daarvoor en voor de analyse die eraan voorafgaat, worden de gesprekken opgenomen en volledig uitgeschreven door een transcriptiebureau.
We koppelen geen namen of functies aan de citaten, maar geven wel de groep die jij vertegenwoordigd weer. We kunnen dus geen volledige anonimiteit garanderen. Daarom krijg je de gelegenheid om citaten of verhalen die van jou afkomstig zijn te beoordelen, corrigeren of terug te trekken, voordat we het rapport in concept opleveren.
De opnames en uitwerkingen worden niet gedeeld, anders dan met het onderzoeksteam en de uitwerkende partij.
Dialoogsessie op 17 februari 2025
We nodigen een aantal deelnemers uit voor de afrondende dialoog.
Hierin brengen we alle perspectieven bij elkaar, die we op basis van kwalitatieve data-analyse naar boven brengen. We willen dan valideren: Klopt het beeld zoals we dat hebben opgehaald? Belangrijker is dat er ruim tijd is om samen toekomstgericht te kijken: Wat kunnen we gezamenlijk met de inzichten doen?
Wat gebeurt er met de resultaten?
De uitkomsten van het onderzoek en de dialoogsessie worden samengevat in een rapport, dat openbaar wordt gemaakt en gedeeld met de partijen die hebben meegewerkt en mogelijk met andere belanghebbenden, afhankelijk van de inhoud en relevantie.
Onderzoeksteam:
Manja Knevelbaard is voorzitter van ACS Insight. Ze houdt zich bezig met kwalitatieve onderzoeken in een breed scala aan organisaties. Daarnaast is ze docent Behavioural Controls aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
Raymond Wondergem is Strategisch Kwaliteitscoördinator SVWN. Hij heeft ervaring bij Woonbron, Nederlandse Emissieautoriteit en Rabobank. Hij heeft een Executive Master of Internal Auditing aan de Erasmus Universiteit
Meer weten of meedoen?
Stuur een mailtje naar Raymond (raymond.wondergem@visitaties.nl) en dan nemen we je zo snel mogelijk contact met je op.
