Visitatie en De Staat van de corporatiesector 2020

Staat van de corporatiesector 

De Staat van de Corporatiesector 2020 is begin februari uitgekomen. Hierin gaat de Aw in op het financieel presteren van de sector en op de bevindingen uit het toezicht op governance en rechtmatigheid. In de Staat wordt dit jaar ook aandacht besteed aan de kwaliteit van prestatieafspraken en het proces van samenwerken in de lokale driehoek. Aw vaart wat dit betreft mede op inzichten van  SVWN. SVWN heeft eind 2020 onderzoek laten uitvoeren naar de dynamiek in de ‘lokale driehoek wonen’. Sinds 2019 worden in visitatierapporten de jaarlijkse prestatieafspraken van corporaties met huurdersorganisaties en gemeenten beschouwd op de kwaliteit van de afspraken en het samenwerkingsproces. In de Staat zijn de eerste bevindingen uit een analyse van 102 visitatierapporten gebruikt. Een nadere verdieping wordt in het voorjaar van 2021 verwacht. Dan wordt het onderzoek/essay van dr. J. Koffijberg van De Galan Groep en prof. mr. dr. J.A. de Bruijn van de Technische Universiteit Delft, dat in opdracht van SVWN is gemaakt, gepubliceerd.

De Aw signaleert verder al enkele jaren dat de plannen voor investeringen op korte termijn niet allemaal gerealiseerd kunnen worden. De verdiencapaciteit van de corporatiesector staat op de lange termijn onder druk, doordat de lasten sneller stijgen dan de huren. De sector zit hierbij in een bijzondere situatie. Voor de komende jaren is de financiële ruimte nog redelijk groot, waardoor geïnvesteerd kan worden, maar plannen komen niet altijd van de grond. En daarnaast is duidelijk dat de sector te weinig financiële ruimte heeft voor de noodzakelijke investeringen in het sociale bezit tot 2035.

Van corporaties wordt dus opnieuw veel verwacht, terwijl de middelen op termijn beperkt zijn. Er dreigt een impasse als er geen keuzes gemaakt worden. De corporatiesector zit op meerdere terreinen in een spagaat.

Rapport Realisatiekracht nieuwbouw woningcorporaties

Uit het rapport ‘Realisatiekracht nieuwbouw woningcorporaties’ blijkt dat verschillende factoren het realiseren van nieuwbouw op korte termijn in de weg kunnen staan. Onvoldoende bouwlocaties, langdurende gemeentelijke procedures, de sterk stijgende bouwkosten sinds 2017 waren – en zijn – redenen waarom bouwplannen onvoldoende snel van de grond kwamen. Het is zorgelijk dat prestatieafspraken tussen corporaties en gemeenten onvoldoende leiden tot beschikbare bouwlocaties en dat gemeentelijke procedures de nieuwbouw deels vertragen.

Overigens wordt in het rapport Realisatiekracht  de rol van visitaties genoemd in relatie tot de planning en voortgang van nieuwbouw. Aanbevolen wordt om in de visitatie de realisaties niet alleen af te zetten tegen de prestatieafspraken, maar ook tegen de begroting. Met de wijziging van de visitatiemethodiek begin 2019 naar versie 6.0 zijn zoveel mogelijk doublures met onderwerpen waar andere partijen reeds naar kijken zijn verwijderd. Prestaties worden alleen nog beoordeeld in het licht van de prestatieafspraken, waarmee de toegevoegde waarde voor de omgeving zichtbaar wordt gemaakt. Het gaat in visitatie immers om de geleverde prestaties, en niet om de (goede) voornemens.

▶ Bekijk de aanbiedingsbrief van de Staat van de Corporatiesector 2020
▶ Bekijk de Staat van de Corporatiesector 2020
▶ Bekijk het onderzoeksrapport van de Staat van de Corporatiesector 2020
▶ Bekijk het rapport Realisatiekracht nieuwbouw woningcorporaties